Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã bác bỏ cảnh báo của Giám đốc điều hành JPMorgan, ông Jamie Dimon, về thị trường trái phiếu.
Phát biểu trong chương trình Face the Nation của đài CBS vào Chủ nhật, ông Bessent ví tình hình tài khóa của Mỹ giống như "đang ở đoạn cảnh báo của sân vận động, nhưng sẽ không bao giờ đâm vào bức tường”.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang thúc giục Quốc hội thông qua dự luật ngân sách “vĩ đại” của ông, dự kiến sẽ làm tăng đáng kể mức thâm hụt ngân sách liên bang.
Giám đốc điều hành JPMorgan Chase, ông Jamie Dimon, cảnh báo rằng thị trường trái phiếu Mỹ sẽ “rạn nứt” do gánh nặng nợ công ngày càng tăng, đồng thời kêu gọi chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump đưa nước Mỹ quay lại con đường tài khóa bền vững hơn.
“Tôi đã cảnh báo với các cơ quan quản lý rằng: ‘Các vị sẽ chứng kiến một vết rạn trong thị trường trái phiếu. Tôi nói trước rằng điều này sẽ xảy ra. Và các vị sẽ hoảng loạn. Còn tôi thì không. Chúng tôi sẽ ổn”’, ông Dimon phát biểu hôm thứ Sáu tại Diễn đàn Kinh tế Quốc gia Reagan ở California.
Lời cảnh báo từ người đứng đầu ngân hàng lớn nhất nước Mỹ làm nổi bật nỗi lo ngại ngày càng gia tăng trên Phố Wall trước quy mô nợ chính phủ Mỹ, yếu tố định hình chi phí vay mượn trên toàn cầu.
Tuyên bố này được đưa ra khi Quốc hội Mỹ đang xem xét dự luật ngân sách của ông Trump, vốn được kỳ vọng sẽ làm thâm hụt ngân sách liên bang tăng vọt nếu được thông qua.
Cơ quan xếp hạng Moody’s trong tháng này cũng đã hạ mức tín nhiệm tín dụng của Mỹ, tước đi xếp hạng AAA cuối cùng.
Kể từ năm 2008, thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ đã phình to từ khoảng 5 nghìn tỷ USD lên 29 nghìn tỷ USD, khi chính phủ vừa cắt giảm thuế vừa tăng chi tiêu, đặc biệt là trong đại dịch Covid-19. Đây vốn là thị trường lớn và thanh khoản cao nhất thế giới, được hậu thuẫn bởi vị thế đồng USD là đồng tiền dự trữ toàn cầu.
Nhưng khi quy mô nợ tăng lên, cầu lại suy giảm. Trong thập kỷ qua, nhà đầu tư nước ngoài đã rút dần khỏi thị trường trái phiếu Mỹ, đặc biệt sau chính sách thuế quan của ông Trump. Dimon cho rằng căng thẳng địa chính trị, chiến tranh thương mại và nợ toàn cầu tăng vọt khiến “các mảng kiến tạo” của kinh tế thế giới đang dịch chuyển.
“Tôi chỉ không biết liệu cuộc khủng hoảng sẽ đến trong sáu tháng hay sáu năm nữa”, ông nói và kêu gọi chính phủ “thay đổi quỹ đạo nợ công”, đồng thời đề xuất nới lỏng một số quy định để tăng khả năng giao dịch trái phiếu của các ngân hàng.
Nhận định của Dimon tương đồng với Chủ tịch Goldman Sachs, John Waldron, người trong tuần qua đã gọi thâm hụt ngân sách Mỹ là “một vấn đề đáng lo” và cho rằng “nguy cơ lớn nhất hiện nay với vĩ mô chính là thị trường trái phiếu”.
Theo tổ chức Committee for a Responsible Federal Budget, dự luật ngân sách của ông Trump, nếu được thông qua như hiện tại, sẽ làm tăng nợ công thêm khoảng 3.000 tỷ USD trong vòng 10 năm tới.
Tỷ phú Elon Musk, người vừa rút khỏi vị trí trong chính quyền Trump, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CBS rằng ông “thất vọng” trước gói chi tiêu khổng lồ, cho rằng nó làm xói mòn nỗ lực cắt giảm chi phí của ông trong vai trò lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ.
Chính quyền Trump phản bác rằng các dự báo đang bỏ qua những tác động tích cực từ tăng trưởng kinh tế và nguồn thu mới từ chính sách thuế quan. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson tuyên bố: “Tôi nói với các bạn, điều này sẽ giúp giảm thâm hụt. Chúng tôi sẽ thúc đẩy một sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ”.
Ông Bessent cũng nhấn mạnh rằng các dự báo hiện tại chưa tính đến nguồn thu “đáng kể” từ loạt thuế nhập khẩu mới của Tổng thống Trump, có thể mang lại hàng nghìn tỷ USD cho ngân sách.
Tuy nhiên, tuần trước một phán quyết từ tòa án đã chặn phần lớn quyền hạn mà ông Trump dựa vào để áp đặt các mức thuế này. Nhà Trắng sau đó đã giành được lệnh tạm hoãn thi hành phán quyết.
Anh Mai